Kira artışları ile ilgili caydırıcı adımlar atılacağını bir sefer daha hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Öğrenciler için en kıymetli çıkış noktası yurtlarımız. Bizim yurt prestiji ile kasvetimiz yok. Türkiye genelinde 850 bin öğrenci kapasiteli yurdumuz var. Birtakım yurtlarımızı depremzedeler için kullandık. Lakin bunları yargı yoluyla analarından doğduğuna pişman edeceğiz, rastgele kira koyamazsın. Bunların hepsini aşikâr bir standarda oturtacağız, üzerlerine üzerlerine gideceğiz” dedi. Peki kira artışlarını engellemek için nasıl bir formül uygulanabilir? İşte ayrıntılar…
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu sözleri kullandı: “Kiralıkta tansiyon tekrar artmaya başladı. Bilhassa seçim sonrası evlilik döneminin getireceği hareketlilik bunun yanında kentsel dönüşümle birlikte kampanyaya yapılan müracaatların sayısının 600 bini geçmesi, depremzede vatandaşların vilayetler ortası göçü ve yine riskli yapılardan daha sağlıklı yapılarda oturmak isteyenlerin kent içi hareketliliği, son periyotta yapılan atamalara baktığımızda kıymetli bir kiralık konut talebi kelam konusu diyebiliyoruz.
‘ORTALAMA FİYAT 12-16 BİN LİRA’
Bu çerçevede İstanbul’da sıfır dairelerde metrekare ünite fiyatları 170 TL’leri zorlamaya başladı. Ortalama fiyatlara baktığımızda ise eski yapılarla bir arada bu ortalamalar metrekarede 120-130 TL düzeyinde. Bugün için 100 metrekare bir dairenin 12-16 bin lira bandında olduğunu görüyoruz. Bu açıdan bilhassa İstanbul, Antalya, Mersin üzere kimi vilayetlerde bu çok daha önemli bir halde hissediliyor.
‘15 BİN LİRANIN ALTINDA KİRALIK MESKEN YOK’
Bunun dışında yazlık bölgelerde de buna benzeri bilgiler alıyoruz. Bilhassa Bodrum üzere tatil yörelerinde bile çalışacak şahısların 15 bin liranın altında kiralık mesken bile bulamadığı bir piyasa var. Kiralık fiyatlarında değerli bir hareketlilik ve fiyat artışı yeni devirde tekrar bizleri bekliyor olacak.
KİRALIK KONUTLARDA ‘İSPANYA MODELİ’ UYGULANABİLİR Mİ?
Bu açıdan kiralık konutla ilgili ‘acaba kentten dışarıya bir göç olabilir mi?’ nispeten boş ve kullanılmayan meskenler ‘İspanya modelindeki üzere en azından kullandırılmaya zorlanabilir mi?’ İspanya modelinde birden fazla konutu olanlara farklı vergi uygulamaları ile meskenlerin belli bir mühlet dışında boş kalması engellenmiş oluyor. Kişi ya bunu kullansın ya da kiraya versin üzere bedellendiriliyor. İspanya’da bu noktada kimi kira üst hudutları da var. 2 yıldan uzun mühlet boş kalan meskenlerin emlak vergilerinde önemli bir artış yapılıyor.
‘KISA DEVİRDE GERİLEME BEKLEMİYORUZ’
Konut fiyatlarında kısa devirde bir gerileme beklemiyoruz. Konut fiyatlarını son periyotta durduran etkenler oldu. Konut ve kira fiyatları da son birkaç ayda daha sakin ilerliyor. Ancak genel manada şunu söz etmek gerekir ki bunun en temel nedeni finansman manasında yaşanan sorunlar.
Bugün 10 milyona aldığınız bir konutu tahminen 10 bin liraya kiraya vermeye çalışırken, bunun kat ve kat ötesinde kur muhafazalı mevduatta bir faiz geliri elde edebiliyorsunuz.
‘GAYRİMENKUL BAŞKA YATIRIM ARAÇLARINA NAZARAN DAHA AZ KAZANDIRABİLİR’
Ülkemizde merkez bankasının enflasyon iddiaları açısından baktığımızda yıllık enflasyonun yüzde 30 ve üzerinde seyredeceğini varsaydığımızda gayrimenkulün nispeten fiyatlardaki tansiyonu düşse de bedelini koruyacağını ve bu pahada önemli düşüşler beklemeyeceğimizi, gerçek getiri oranında birtakım yatırım araçlarına nazaran önümüzdeki periyotta biraz daha geriden takipçi olabileceğini söyleyebiliriz.
‘FİYATLARDA YÜKSEK ARTIŞLAR BEKLEMİYORUZ’
Geçmiş devirdeki üzere konut fiyatlarında yüksek artışlar beklemiyoruz. Konuta erişim çok kısıtlı kaldı. Finansmanın çözülmediği durumda ki önümüzdeki periyotta yaşanacak muhtemel faiz artışları bu noktada konutta eski artışların yaşanmayacağı sinyalini veriyor.
Konutlar tarafında bu tıp kimi düzenlemelere de muhtaçlık olduğu gözüküyor. Bilhassa bu devirde imar yönetmeliğinde de birtakım düzenlemelere muhtaçlık var ki bilhassa 1+0 üzere birtakım meskenler de inşa edilebilmelidir. Zira hanehalkının yaklaşık yüzde 20’si tek kişi olarak yaşıyor. Bu nedenle konutların muhtaçlığa nazaran bölümlenmesi kıymetli bir gereksinimdir.
İŞTE KİRA FİYATLARINI DÜŞÜRECEK ÖNERİLER
Kamunun yasal uygulamaları daha tesirli olmalıdır. Kontratların e-Devlet’e entegrasyonu öne çekilmelidir. Kira kıymet haritaları yetki evraklı emlak işletmeleri ile bölgelere özel süratli bir biçimde oluşturulmalı ve kira sisteminde kamunun denetleyici ve düzenleyici rolü ekonomik korkulardan uzak olmalıdır.”
Bir yanıt bırakın